Αναζήτηση:
Μετάβαση

 

Χαρακτηριστικά του Corpus Προφορικού Λόγου του ΙΝΣ

Η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός corpus προφορικού λόγου για την ελληνική γλώσσα προκύπτει καταρχήν από τη σημασία που αποδίδει γενικά η σύγχρονη γλωσσολογία στον προφορικό λόγο έναντι του γραπτού. Με βάση όμως και τα πορίσματα της κοινωνιογλωσσολογίας, η μελέτη του προφορικού λόγου οφείλει να στηρίζεται σε γλωσσικό υλικό που προέρχεται από φυσικές περιστάσεις επικοινωνίας, τέτοιες δηλαδή που επιτρέπουν την αυθόρμητη και αβίαστη παραγωγή του. Κατά συνέπεια, η δημιουργία ενός corpus προφορικού λόγου θέτει στις/στους ερευνήτριες/τές μια σειρά από προκλήσεις (από τη διασφάλιση της φυσικότητας του υλικού, την υπέρβαση δηλαδή του λεγόμενου ‘παράδοξου του παρατηρητή’, έως τη συγκατάθεση των συμμετεχόντων ατόμων για μαγνητοφώνηση, βιντεοσκόπηση κτλ.), οι οποίες δεν υφίστανται όταν πρόκειται για corpora γραπτού λόγου, ιδιαίτερα δημοσιευμένων κειμένων.

Το Corpus Προφορικού Λόγου του ΙΝΣ αναπτύχθηκε πρωταρχικά με στόχο την ποιοτική ανάλυση της γλώσσας και της γλωσσικής επικοινωνίας, κυρίως από τη σκοπιά της Ανάλυσης Συνομιλίας. Ως εκ τούτου, αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στην απομαγνητοφώνηση του ηχογραφημένου ή βιντεοσκοπημένου υλικού ως πιστή απεικόνιση της ηχητικής πραγματικότητας.

Για την Ανάλυση Συνομιλίας η απομαγνητοφώνηση δεν αποτελεί μια μηχανιστική διαδικασία (πρβ. π.χ. σχετικά λογισμικά που κυκλοφορούν στο εμπόριο), αλλά ούτε περιορίζεται στην απόδοση του περιεχομένου (πρβ. π.χ. έντυπες δημοσιογραφικές συνεντεύξεις). Αντίθετα, η ‘μετάφραση’ του ήχου σε γραφή απαιτεί θεωρητική επεξεργασία και ανάλυση, προϋποθέτει ανάλογη κατάρτιση, και χρήζει πολλαπλών ‘διορθώσεων’ από διαφορετικά άτομα. Κατά συνέπεια, τα απομαγνητοφωνημένα κείμενα του Corpus Προφορικού Λόγου του ΙΝΣ διαφοροποιούνται από τη συνήθη ορθογραφική αναπαράσταση του προφορικού λόγου ως προς τη χρήση πρόσθετων συμβόλων που αποδίδουν επικαλύψεις, παύσεις, προσωδιακά κ.ά. χαρακτηριστικά του λόγου (βλ. Σύμβολα απομαγνητοφώνησης). Διαφοροποιούνται επίσης και μεταξύ τους ως προς τον βαθμό επεξεργασίας και την ποιότητα της απομαγνητοφώνησής τους.